Czy zastanawialiście się kiedyś dlaczego im bliżej do mistrzostw Polski tym łatwiej „łapią” nas infekcje? Jest to okres zwiększonej zachorowalności ale dlaczego dzieje się to często tydzień przed zawodami?
By wyjaśnić to zjawisko musimy się zastanowić jaki wpływ ma trening na mechanizmy immunologiczne. Otóż po wysiłku w naszym organizmie dochodzi do ciekawego zjawiska – wzrasta liczba białych krwinek (leukocytów) odpowiedzialnych za odporność. Te zmiany we krwi są krótkotrwałe i odwracalne.
Dzieję się tak ponieważ, wraz ze wzrostem intensywności i czasu trwania wysiłku, rośnie liczba białych krwinek. Natomiast im bardziej jesteśmy wytrenowani tym jest ich mniej w naszych naczyniach krwionośnych. Dotychczas nie wyjaśniono, czy wzrost liczby leukocytów spowodowany jest wytworzeniem nowych krwinek, czy redystrybucją z przestrzeni poza naczyniowej tych istniejących. Badacze mają również problem z jednoznacznym określeniem jak wysiłek wpływa na nasz układ immunologiczny. Wykazano natomiast że, średni wysiłek 3 do 5 razy w tygodniu trwający 50-60 minut nie powoduje istotnych zmian w mechanizmach immunologicznych.
Często obserwuje się, że w okresie startowym pod wpływem wyczerpujących obciążeń treningowych dochodzi do zwiększenia zachorowalności. Szczególnie często dochodzi do infekcji górnych dróg oddechowych. Przeprowadzano badania u lekkoatletów i zaobserwowano że, w trakcie przygotowań do sezonu im bliżej głównej imprezy u badanych spadała odporność organizmu. Zdaniem autorów po wielu tygodniach bardzo obciążającego treningu u sportowców spada poziom przeciwciał, co może przejawiać się zwiększoną podatnością na zakażenia wirusowe i bakteryjne. Podsumowując można zaryzykować stwierdzenie że, wraz ze wzrostem „formy” spada odporność i rośnie ryzyko infekcji.
Piśmiennictwo:
1. Duda K, Majerczak J, Żołądź J A, Duda J P, Kołodziejski L, Rychlik U, Klupa J. Wpływ jednorazowego intensywnego wysiłku fizycznego, wykonanego przed i po upuście krwi, na poziom wybranych wskaźników hematologicznych u młodych, zdrowych mężczyzn. Przegl Lek 62(7): 661-666, 2005.
2. Eberhardt A. Postępy w immunologii wysiłku fizycznego. Med Sport 9: 4-5, 1998.
3. Kuchar E. Wpływ wysiłku fizycznego na układ odpornościowy – próba wprowadzenia do zagadnienia. Med Sport 9: 1-3, 1998.
4. Monkiewicz M, Kuliczkowski K. Wpływ różnych wysiłków fizycznych na homeostazę immunologiczną sportowca. Sport Wyczyn 9-10: 56-63, 1998.
5. Słowińska-Lisowska M, Majda J. Stężenie immunoglobulin i kortyzolu w surowicy w cyklu treningowym u lekkoatletów. Wychow Fiz Sport 1: 29-33, 2001.
6. Weihgt L. Exercise and the immune system : a review. S Afr J Sports Med 3(1): 4-8, 1997.
7. Wit B. Monografia: Wpływ różnych form wysiłku fizycznego na wybrane parametry układu immunologicznego człowieka (Wybrane fragmenty). Med Sport 10: 3-8, 1997.
Autor:Michał Kaczmarek
Były biegacz na dystansach 1500 i 800m. Magister fizjoterapii specjalizujący się w zakresie medycyny sportowej. Student Flandres International College Of Osteopathy (Belgia). Doktorant Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie. Ukończył wiele szkoleń z zakresu terapii manualnej. Fizjoterapeuta Klubu AZS AWF Kraków. Trener II klasy lekkiej atletyki.
